L'odyssée commence ici...
Odysséas
Elytis "Ανοιχτά
χαρτιά" - édition
Ικαρος - Athènes 2000
Extrait du chapitre "le peintre Théophilos" traduit par Claude Seban
Nulle part, en nul autre lieu au monde, le Soleil et la Lune ne règnent ensemble avec autant d’harmonie, ne partagent leur pouvoir avec autant d’équité que sur ce morceau de terre qu’un jour, qui sait en quels temps improbables, un dieu a, pour satisfaire un caprice, découpé et envoyé d’un souffle, telle une feuille de platane, au beau milieu de la mer. Je veux parler de l’île qui plus tard, lorsqu’elle fut habitée, fut appelée " Lesvos " et dont l’emplacement, tel que nous le donnent les cartes de géographie, ne semble avoir qu’un rapport lointain avec la réalité.
Cela peut paraître étrange, mais une ou deux heures après que le bateau a quitté Chios, c’est comme s’il laissait derrière lui tout monde connu. Il pénètre dans des mers qui semblent soudain inexplorées, et le voyageur inaverti qui, accoudé au bastingage, se balance au rythme de la houle matinale, contemple l’horizon avec l’émotion qu’ont dû éprouver jadis les grands navigateurs. Bientôt, à travers une brume vaporeuse que le soleil dissipe lentement, il aperçoit l’ombre d’une terre féérique, puis, avant qu’il n’en soit tout à fait revenu, apparaissent avec netteté des montagnes couleur de rose qui s’entremêlent, et ondulent avec une grâce sensuelle de femme ; les épaules nues hors de l’eau, toutes en teintes bleutées ; et plus bas, un ventre d’une douceur duvetée, l’étreinte fraîche de bras diaphanes, une toison d’arbres encore perlée d’humidité au sortir du sommeil de la nuit.
On dit qu’à l’instant où, ne s’éloignant qu’à peine du murmure d’une source, Daphnis put chuchoter des mots d’amour à l’oreille extasiée de Chloé, Eros naquit. Ce n’est donc nullement un hasard si Eros, cet entremetteur de tous les miracles, est né sur une terre telle que Mytilène.
Οδυσσέας Ελύτης "Ανοιχτά Χαρτιά"
Απόσπασμα από το κεφάλαιο "Ο Ζωγράφος Θεόφιλος"
Πουθενά, σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου, ο Ήλιος και ή Σελήνη δε συμβασιλεύουν τόσο αρμονικά, δε μοιράζονται τόσο ακριβοδίκαια την ισχύ του, όσο επάνω σ' αυτό το κομμάτι γης που κάποτε, ποιος ξέρει σε τι καιρούς απίθανους, ποιος θεός, για να κάνει το κέφι του, έκοψε και φύσηξε μακριά, ίδιο πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους. Μιλώ για το νησί που αργότερα, όταν κατοικήθηκε, ονομάστηκε "Λέσβος", και που η θέση του, όπως τη βλέπουμε σημαδεμένη στους γεωγραφικούς χάρτες, δε μοιάζει να ανταποκρίνεται και πολύ στην πραγματικότητα.
Μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά μια-δυο ώρες αφού το πλοίο της γραμμής εγκαταλείψει τη Χίο είναι σα να εγκαταλείπει ολόκληρο τον γνωστό κόσμο. Μπαίνει σε θάλασσες που άξαφνα μοιάζουν ανεξερεύνητες, και ο απροειδοποίητος ταξιδιώτης, που ταλαντεύεται με το ρυθμό της πρωινής φουσκοθαλασσιάς, κρατημένος από τα κάγκελα της γέφυρας, ατενίζει τον ορίζοντα με το ίδιο αίσθημα που θα είχε σε καιρούς αλλοτινούς ένας τυχερός θαλασσοπόρος. Σε λίγο, ανάμεσα στην ατμιστή πάχνη, πού τη διαλύει κομμάτια-κομμάτια ο ήλιος, αρχίζει να ξεχωρίζει τη σκιά μιας παραμυθένιας γης και, πριν καλά-καλά συνέλθει, πιο κοντά να διακρίνει καθαρά τα τριανταφυλλένια βουνά πού μπαίνουν το ένα μέσα στο άλλο και καμπυλώνονται με τη χάρη γυναίκας ηδονικής τους γυμνούς ώμους έξω άπ’ τα νερά, όλο μαβιές αποχρώσεις και πιο χαμηλά, την κοιλιά μιας χνουδερής απαλότητας, δροσερές αγκάλες γεμάτες διαύγεια, μαλλιά δέντρων, που ακόμα στάζουν, βγαίνοντας από τον ολονύχτιον ύπνο.
Έχουν να λένε ότι από τη στιγμή που ο Δάφνις, παραλλάσσοντας μόλις το μουρμουρητό μιας πηγής, αξιώθηκε να ψιθυρίσει λόγια λατρείας στο αυτί της εκστατικής Χλόης, γεννήθηκε ο Έρωτας. Λοιπόν δεν είναι διόλου τυχαίο πού, ό Έρωτας, ο προαγωγός αυτός όλων των θαυμάτων, γεννήθηκε σε μια χώρα όπως η Μυτιλήνη.